İnsanlık tarihindeki en eski ve ölümcül hastalıklardan biri olsa da önlenebilir viral bir hastalıktır. Çakal, kurt ve tilki gibi doğadaki vahşi memeliler ve eğer aşılanmamışlarsa köpek, kedi, inek, eşek, fare gibi evcil memeli hayvanlar tarafından da bulaştırılabilir. Isırık veya bütünlüğü bozulmuş dokulardan da enfekte olmuş hayvanın salyası ile bulaşabilir. Belirtileri virüsün vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 3-8 hafta sonra ortaya çıkar. Bu süre içerisinde erken davranıldığı takdirde hekimin önereceği şekilde yara tedavisi ile kuduz aşısı ve kuduz antiserumu uygulamaları hayat kurtarıcı olmaktadır.
Bu kapsamda hayvan ısırıklarının tümünde bol su ve sabun ile ısırılan bölgenin temizlenerek acilen sağlık kuruluşuna gidilmesi, hekimin öngördüğü şekilde aşıların/antiserumların yapılması ve ısırılan vatandaşların bu uygulamaları yaptırmaya özen göstermesi büyük önem arzetmektedir.
Bu kapsamda hayvan ısırıklarının tümünde bol su ve sabun ile ısırılan bölgenin temizlenerek acilen sağlık kuruluşuna gidilmesi, hekimin öngördüğü şekilde aşıların/antiserumların yapılması ve ısırılan vatandaşların bu uygulamaları yaptırmaya özen göstermesi büyük önem arzetmektedir.
Dünya sağlık örgütü verilerine göre her yıl yaklaşık 10 milyon kişi kuduz riskli temasa sahip, 55 bin kişi ise bu sebeple ölmektedir. Aynı zamanda 560 milyon dolarlık bir bütçe kuduza yönelik profilaksi amacıyla harcanmaktadır.
Ülkemizde ise bu durum 180 bin kuduz riskli temas, birkaç kuduz vakası ve bütçeden harcanan 7 milyon TL olarak görülmektedir. Bu bütçe artırılarak yıl içerisinde hiçbir insanımızın ölmemesi için politikalar geliştirilebilir.
Ülkemizde son 15-20 yılda en fazla kuduz vakası 1999 yılında 7 kişide görülmüştür.
Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun online yayınlarında 2007-2014 yıllarında kuduz vakalarının illerini aşağıdaki gibi vermiştir.
- 2007 yılında 1 kuduz vakası (İstanbul)
- 2008 yılında yok
- 2009 yılında 2 kuduz vakası (Niğde ve Şanlıurfa)
- 2010 yılında ise 1 kuduz vakası (Şanlıurfa)
- 2011 yılında yok
- 2012 yılında 1 kuduz vakası (Şanlıurfa)
- 2013 yılında 1 Kuduz vakası (Bursa)
- 2014 yılında 4 kuduz vakası (2 Ağrı, 1 Yozgat, 1 Erzurum)
Detaya inecek olursak avrupa ülkelerinde evcil hayvanlardan bulaşan kuduz vakalarının 4 vakadan yalnızca 1'i olduğunu ülkemizde ise 50 vakadan 49'u olduğunu unutmamamız gerekmektedir.
Dünya Sağlık Örgütünün yayımladığı risk haritasında ülkemiz yüksek risk grubunda gösterilmiştir.
Bu kapsamda ülkemizin toplum sağlığı merkezleri aracılığıyla okullarda, kahvehanelerde, aile yaşam merkezlerinde ve topluma açık alanlarda eğitim ve demonstrasyonlar yapması bu alana kaynak ayırması hastalığın önlenmesi için en büyük önlem olacaktır.
Bunun yanısıra hastalığın öldürücülüğününün tedavi sürecine hastanın katılıp katılmaması ile doğrudan ilişkili olduğu unutulmamalıdır. Evcil veya vahşi hayvanlarla riskli temasta bulunan her fert bir sorumluluk bilincinde olup en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak hekimin öngördüğü tedavi sonlanana dek tedavi sürecini idame ettirmelidir.
Unutulmamalıdırki bulaşıcı hastalıklarla mücadelede ya kaynağın yok edilmesi ya da bulaşın önlenmesi çok daha düşük maliyetli ve daha az zahmetlidir.
Kaynakça:
http://www.klimik.org.tr/wp-content/uploads/2014/10/Klimik-Kuduz-Saha-Rehberi-sunumu.pdf
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/72/1845/19446.pdf
http://www.tkhk.gov.tr/Dosyalar/89f1102696e642c79edcccfe2a9c3fcf.pdf
http://www.journalagent.com/keah/pdfs/KEAH_1_3_142_151.pdf
http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/AY2002/December02/kuduzorj.htm
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/04/150417_kuduz
Beğendi iseniz arkadarlarınızla paylaşabilirsiniz.
0 yorum:
Yorum Yaz